ห้องครัว เป็นอีกห้องหนึ่งในบ้านที่มีการกำหนดลักษณะการใช้งานที่แตกต่างจากห้องอื่น ๆ ใช้เป็นที่ประกอบอาหารและมีการใช้งาน สัมพันธ์ต่อเนื่องกับส่วนรับประทานอาหาร การจะออกแบบครัวให้ใช้ประโยชน์ได้เต็มที่ หรือสมบูรณ์มากที่สุด ควรมีคำถาม เพื่อเป็นข้อมูลในการออกแบบดังนี้ 1.มีผู้ใช้ครัวกี่คน 2. รับรองแขกบ่อยหรือไม่ 3. แม่ครัวถนัดซ้ายหรือขวา 4. ไปจ่ายตลาดบ่อยหรือไม่ 5. กิจวัตรประจำวันของแม่ครัวเป็นอย่างไร 6. งบประมาณการก่อสร้าง 7. เครื่องอำนวยความสะดวกอะไรบ้าง เตาไมโครเวฟ , ถังขยะ , เตาอบ เพื่อสะดวกในการกำหนดขนาดและการออกแบบสถานที่ตั้งวาง 8. รสนิยมส่วนตัวเป็นอย่างไร 9. นอกจากการปรุงอาหารแล้วยังต้องการให้ครัวทำหน้าที่อะไรอื่นอีก ตำแหน่งของห้องครัว
การออกแบบห้องครัวนั้นเป็นการผสมผสานศาสตร์และศิลป์ โดย ศาสตร์ ก็ประกอบไปด้วยเรื่องของสุขอนามัยต่างๆ การจัดวางตำแหน่ง การเลือกสรรวัสดุอุปกรณ์ ฯลฯ ศิลป์ ซึ่งก็คือเรื่องความสวยความงาม 1. ตั้งอยู่ในทิศที่ไม่อับทึบ 2. อยู่ในตำแหน่งที่สะดวกสบายในการเข้าถึง ปกติตำแหน่งของห้องครัวนั้นก็มีอยู่ 2 ลักษณะ 2.1 ครัวภายในตัวบ้าน ซึ่งมักอยู่ที่ชั้นล่าง มักใช้เป็นครัวเบาหรือเตรียมอาหาร 2.2 ครัวภายนอกตัวบ้าน การกำหนดให้ครัวอยู่ภายในหรือภายนอกตัวบ้านนั้นขึ้นอยู่กับความต้องการขนาดของบ้าน และขนาดที่ดินเป็นเกณฑ์ 2.3 ตำแหน่งของครัวไม่ควรตรงกับห้องนอนที่อยู่ชั้นบนทั้งนี้เพราะกลิ่นจาการปรุงอาหารอาจลอยขึ้น.ไปรบกวน 2.4 ตำแหน่งของท่อน้ำทิ้งต่าง ๆ ของห้องครัวไม่ควรอยู่ใกล้แหล่งน้ำใช้ 2.5 ควรอยู่ติดกับส่วนรับประทานอาหารหรือระเบียง หรือลานบ้าน ตำแหน่งของประตูและระบบสัญจร
เป็นบานทึบ บานโปร่ง ( ติดกระจก )บานผลักบานเลื่อนในกรณี ที่เปิดไปสู่ห้องรับประทานอาหารก็ควรทำประตูแบบบาน สะวิงหรือเปิด-ปิดได้ 2ทิศทาง และสามารถปิดเองได้ด้วยโช้คอับหรืออุปกรณ์ปิด อัตโนมัติหน้าต่า หน้าต่างและช่องแสงิสำหรับความสูงของหน้าต่างจากพื้นนั้น ควรสูงไม่ต่ำกว่า 95 เซนติเมตร เพราะตู้เตี้ยมีความสูง 85 เซนติเมตร และต้องเผื่อบัวกันเปื้อนอีก10 เซนติเมตร รวมเป็น 95 เซนติเมตร. หน้าต่างบานเลื่อน ห้องครัวที่อยู่ติดทางเดินนอกบ้านหรือโรงรถซึ่งมักมีคนเดินผ่านคนเดินผ่านไปมาหรือใช้
พื้นที่บริเวณนั้น ๆ - หน้าต่างแบบเปิด - หน้าต่างบานเกล็ด - ช่องแสงบนผนัง - ช่องแสงบนประตู - ช่องแสงด้านข้าง - ระเบียงยื่น - ช่องแสงบนหลังคาให้แสงสว่างอย่างเพียง พอบางแบบสามารถเปิดออกได้เพื่อ ระบายความร้อนภายในบ้าน แต่มักมีปัญหาเรื่องการรั่วซึม - บานประตูแบบเลื่อนทำให้บ้านได้รับแสงสว่างมากขึ้น - ประตูแบบฝรั่งเศส มีปัญหาที่ทำความสะอาดยาก - ประตูแบบดัตซ์ ด้านล่างเป็นบานทึบ ส่วนด้านบนเป็นบานกระจกใส ระบบต่าง ๆ ในห้องครัว
ระบบในห้องครัวนั้นสามารถแบ่งได้เป็น 3 ระบบใหญ่ๆ คือ 1. ระบบน้ำ 2. ระบบไฟ 3. ระบบระบายอากาศ ระบบน้ำ ถือเป็นปัจจัยสำคัญ น้ำใช้และน้ำทิ้ง การเตรียมการที่เกี่ยวกับระบบน้ำ มายังบริเวณอ่างน้ำที่ติดตั้งอยู่บนเคาน์เตอร์และที่ ี่ก้นอ่างจะต่อน้ำทิ้งออกไปภายนอกให้น้ำระบายลงท่อน้ำทิ้งของตัวอาคาร จากการชำระล้างอาหารสดและจานชามที่ใช้แล้วซึ่งอย่างหลัง นี้จะม ีคราบไขมัน มากการทิ้งผ่านท่อระบายน้ำ ของตัวบ้านจะทำให้เกิดปัญหากลิ่นจากการหมักหมม และทำให้เกิดการอุดตันส่วนใหญ่ จะ"มักง่าย"ทิ้งลงบ่อลงคูคลองไป ปัญหาน้ำเน่าเสียโดยเฉพาะจากโรงงาน อุตสาหกรรมจึงพบเห็นได้บ่อย ๆสำหรับบ้านแล้วแทบไม่รู้จัก บ่อดักไขมันกันเลย ระบบไฟ ระบบไฟที่ใช้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าทั้งหลาย อาทิ เตาไมโครเวฟและไฟฟ้าแสงสว่าง รรวมรวมไปถึงส่วนของแก๊สที่ใช้กับเตาแก๊สระบบไฟฟ้าที่ใช้เพียงแต่กำหนดเต้าเสียบสำหรับตู้เย็น และเตาไมโครเวฟรวมทั้งเผื่อไว้ ้สำหรับอุปกรณ์อื่นๆ สิ่งที่แตกต่างจากห้องอื่นๆก็คือไฟฟ้าแสงสว่าง เนื่องจากการทำครัวจะเน้นความสว่างในบางจุดเป็นพิเศษ เช่น บริเวณ เคาน์เตอร์ในส่วนที่เตรียมอาหาร บางกรณีที่ต้องการแสงสว่าง บริเวณเคาน์เตอร์ทั้งหมดเป็นพิเศษ ก้อจะติดไฟฟ้าใต้ตู้ที่อยู่เหนือเคาน์เตอร์ ตลอดแนว ไม่เช่นนั้นก็จะติดไฟที่เพดานตามปกติ ระบบระบายอากาศ ตามปกติเรามักอาศัยช่องแสงแบบที่เปิดได้ช่วยในการระบายอากาศ แต่ในกรณีของห้องครัวบางห้องที่มีข้อจำกัดในเรื่องช่องแสงซึ่งอาจมีน้อยหรือไม่มีเลยอาหารที่มีกลิ่นรุนแรง เช่นทำอาหารไทยเป็นประจำ จึงจำเป็นต้องอาศัยการระบายอากาศด้วย เครื่องระบายควัน ปกติเครื่อง ระบายควันที่มีจำหน่ายนั้นมี 2 ระบบใหญ่ คือ - ระบบระบายควันออกสู่ภายนอก เครื่องแบบนี้จะดูดเอากลิ่นควัน ไอน้ำมัน และความร้อนผ่าน ท่อออกสู่ภายนอกห้อง - ระบบระบายควันแบบหมุนเวียนอากาศ เครื่องแบบนี้มักดูดควันเขข้าไปในเครื่องเพื่อไปผ่านตัวกรองซึ่งเป็นคาร์บอนที่มีหน้าที่ดูดกลิ่นและไอน้ำมันไว้ได้บางส่วนแล้วปล่อยผ่าน ออกมาภายในห้องอีกครั้งการติดตั้งเครื่องระบายควันนั้นควรกำหนดระยะ ของปล่องให้สิ้นที่สุด เพื่อประหยัดเนื้อที่ควันสามารถระบาย ออกได้ทันทีและง่ายต่อต่อการติดตั้งโดยปกติเฟอร์นิเจอร์ในครัวก็ประกอบไปด้วยตู้ตั้งพื้นหรือเคาน์เตอร์
|