แต่งสวนสวยด้วยตนเอง

ไม่สำคัญว่าคุณจะอาศัยอยู่ที่ไหน หรือมีบ้านราคาเท่าใด แต่การได้พักผ่อนทอดสายตาชมสวนภายในบ้าน
ถือเป็นการพักผ่อนที่ดีที่แทบทุกท่านฝันถึง เป็นที่น่าเสียดายว่า การจะตกแต่งสวนใหม่นั้นค่อนข้างยุ่งยาก
เนื่องจากต้องดูความเหมาะสมหลายๆอย่าง ไม่ว่าจะเป็นฤดูกาลที่เหมาะแก่การตัดแต่งหรือปลูกต้นไม้
พื้นที่ที่มีจำกัด ที่สำคัญคืองบประมาณ
ดังนั้น จึงจำเป็นควรมีการวางแผนเสียก่อนเพื่อให้ได้สวนสวยตามงบประมาณของท่าน

แม้จะไม่ใช่ภูมิสถาปัตย์ หรือ นักแต่งสวนมืออาชีพ ท่านอาจออกแบบสวนสวยด้วยตัวเองอย่างง่ายๆ
ด้วยวิธีการดังนี้

มองสวนเหมือนเป็นห้องๆหนึ่ง ซึ่งจะต้องมีการตกแต่งใหม่ทุกๆปี
วิธีการนี้จะช่วยให้ท่านจัดสรรงบประมาณและเวลาได้ง่ายขึ้น อีกทั้งป้องกันงบบานปลาย
เพราะสวนถือเสมือนห้องๆหนึ่งเท่านั้น ไม่ใช่บ้านทั้งหลัง และท่านไม่จำเป็นต้องทุ่มเทงบ
เพื่อให้สวนสวยเสร็จในทันที ท่านสามารถค่อยๆแต่งเติมทีละน้อยเหมือนแต่งห้องๆหนึ่ง

ถึงแม้ว่าการแต่งสวนจะเป็นเพียงส่วนหนึ่งของบ้าน แต่ท่านก็ยังคงต้องดูภาพลักษณ์โดยรวมด้วย
ท่านอาจใช้สมุดกราฟเพื่อร่างแบ่งพื้นที่ เพื่อให้เกิดความเหมาะสม ระหว่างอาคาร พื้นที่สวน และขนาดต้นไม้
ซึ่งขั้นตอนนี้เหมาะที่จะพิจารณาว่าท่านต้องการหรือไม่ต้องการต้นไม้อะไรบ้าง

ให้ท่านทำสำเนาต้นฉบับการแบ่งพื้นที่ไว้ แล้วลองออกแบบสวนในหลายๆรูปแบบ
โดยอาจดูแบบจากตามนิตยสารต่างๆ หรือสถานที่ที่ท่านชอบ เพื่อนำมาผสมผสานกันอย่างลงตัว

นอกจากนี้ สวนควรสอดคล้องกับวิถีการดำรงชีวิตของท่านด้วยเช่น หากท่านชอบทำอาหารปิ้งย่างบริเวณสนามหญ้า
สวนของท่านควรมีรูปแบบที่มีลานเปิดโล่งแล้วมีต้นไม้ล้อมรอบ

หรือหากท่านไม่ได้ใช้พื้นที่ในสวนมากนัก ท่านอาจสร้างเรื่องราวให้สวนสวยด้วยสะพาน,เกาะ,ทางเดิน,หรือ
เฟอร์นิเจอร์อื่นๆเพื่อใช้สำหรับพักผ่อนหย่อนใจในสวนสวย หรือท่านอาจมีแนวคิดอื่นๆเช่น

การปลูกไม้บังตา
หากสวนของท่านไม่มีรั้ว ท่านอาจจะปลูกพืชเป็นแนวแทนรั้วได้ เช่น กระถิน หรืออาจทำเป็นระแนงไม้ง่ายๆ
แล้วให้ไม้เลี้อยพันตามระแนง กลายเป็ยผักสวนครัวรั้วกินได้
ซึ่งต้นไม้เหล่านี้นอกจากใช้รับประทานแล้ว ยังใช้เป็นแนวกันลมและเป็นรั้วได้อีกด้วย

การวางแผนลงแปลงดอกไม้
ส่วนที่ยากที่สุดของการออกแบบคือ การเลือกดอกไม้ ไม่ว่าจะเป็นความสูงหรือสีสัน
ในที่นี้เราขอแนะนำให้กำหนดพื้นที่ที่จะทำเป็นแปลงดอกไม้ลงไปเลย และไม้ดอกก็ควรเป็นจำพวกที่ดูแลรักษาง่าย
และควรจะทนแดดได้ดีเนื่องจากแปลงดอกไม้ส่วนมากมักจะอยู่ในที่โล่งมีร่มเงาน้อย และหากมีพื้นที่กว้างพอ
ขนาดแปลงที่เหมาะสมแก่การดูแลและความสวยงามควรกว้างประมาณ 180 ซม.
(ความกว้างนี้รวมไปถึงรั้วหรือแนวไม้ ไม่ใช่เฉพาะแปลงดอกไม้)

การปลูกไม้ดอกในแปลง ควรปลูกชนิดละ 3–5 ต้น และเว้นระยะห่างแต่ละต้นประมาณ 40–45 ซม.และ
เว้นระยะห่าง 50–55 ซม.สำหรับไม้ดอกต่างชนิดกัน สำหรับจำนวนการปลูกนั้นควรเป็นเลขคี่
เนื่องจากจะดึงดูดสายตาได้ดีกว่าเลขคู่ และอย่าลืมเหลือพื้นที่ว่างรอบๆแปลงด้วย เพื่อจะสามารถเข้าทำการดูแล
ได้ง่ายและป้องกันไม่ให้ดอกไม้ในแปลงขาดอากาศหรือแสงแดดเมื่อต้นไม้โตขึ้นในภายหลัง

สำหรับแปลงดอกไม้ที่กำหนดพื้นที่แน่นอนแล้ว
ควรเลือกชนิดไม้ดอกซึ่งมีฤดูกาลออกดอกสลับกันไปในแปลงเดียวกัน โดยอาจปลูกไล่ตั้งแต่ไม้ที่ออกดอกในช่วง
ฤดูหนาว ฤดูร้อน และฤดูฝน เพื่อจะได้มีดอกไม้ในสวนให้ชมได้ตลอดปี
สำหรับการปลูกควรแบ่งต้นไม้เป็น 2 กลุ่มด้วย คือกลุ่มที่มีขนาดใหญ่และขนาดเล็ก
โดยปลูกไม้ดอกต้นที่สูงกว่าไว้ด้านหลังต้นที่มีขนาดเล็ก

สำหรับการเลือกชนิดของไม้ดอกท่านอาจค้นคว้าได้จากหนังสือคู่มือไม้ดอกไม้ประดับทั่วไป
โดยคำนึงถึงสภาพแวดล้อมและการดูแลรักษาด้วย นอกเหนือไปจากความสวยงาม
เพราะหากท่านมีเวลาดูแลน้อยแต่กลับเลือกไม้ดอกสวยงามที่ต้องดูแลมาก เมื่อท่านไม่มีเวลาดูแล
ไม้ดอกนั้นจะไม่สวยงามเท่าที่ควรหรืออาจตายได้ ดังนั้นสำหรับท่านที่ไม่มีเวลามากและไม่มีใครมาดูแลแทน
จึงควรเลือกไม้ดอกที่ทนทานไม่ต้องการการดูแลมาก เช่นเดียวกันกับไม้ดอกเมืองหนาวที่ท่านชื่นชอบนั้น
อาจไม่เหมาะสมกับสภาพอากาศบ้านเรา ทำให้ไม่ออกดอกสวยงามเท่าที่ควร
จึงควรเลือกพันธุ์ไม้พื้นบ้านที่มีอยู่มากมายและยังสวยงามไม่แพ้กัน

การปลูกต้นไม้แบบเกาะ
การลงแปลงไม้แบบเกาะนั้นมีลักษณะเช่นเดียวกับชื่อคือ มีเกาะคือต้นไม้ปลูกกลางสวนและล้อมรอบด้วยทะเลคือ
สนามหญ้า ซึ่งขนาดและรูปร่างนั้นอาจปรับเปลี่ยนไปตามจินตนาการและรูปร่างของพื้นที่ดิน
โดยมีรูปแบบคือ ต้นไม้ที่สูงที่สุดนั้นจะอยู่ตรงกลางและต้นไม้ที่เตี้ยกว่าลดหลั่นกันไป

การวางแผนการจัดสวน
สำหรับท่านที่ไม่เคยจัดสวนด้วยตนเองมาก่อน และอาจมีความกังวลว่าจะออกแบบได้ไม่ดี
หรือเลือกชนิดของต้นไม้ได้ไม่สมดุลกันนั้น ท่านสามารถใช้รูปแบบสวนสำเร็จรูป ที่บอกรายละเอียดทั้งประเภท,
ขนาด หรือแม้แต่ราคาของต้นไม้ไว้ได้ โดยสามารถหาได้ตาม website หรือ นิตยสารแต่งบ้านทั่วไป
หรือแม้แต่ตามงานมหกรรมที่มักจะมีการจัดประกวดสวนในไอเดียต่างๆ ซึ่งเผยแพร่ทั่วไปแก่ผู้สนใจอีกด้วย

สวนน้ำ
นอกจากปลูกไม้ดอกไม้ประดับต่างๆแล้ว สวนน้ำก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่ง ท่านอาจเลือกให้มีสระบัว,บ่อเลี้ยงปลา,
น้ำตก หรือ น้ำพุ ทั้งเพื่อประดับตกแต่งหรือส่งเสริมดวงตามหลักฮวงจุ้ยได้อีกด้วย
ส่วนขนาดและรูปแบบนั้นจะขึ้นกับขนาดของพื้นที่และงบประมาณเป็นสำคัญ

ข้อเตือนใจก่อนจะทำสวน
ก่อนที่คุณจะตัดสินใจซื้อต้นไม้ชนิดใดมาปลูกในสวน คุณควรลองไปเยี่ยมชมสวนพรรณไม้จริงๆเสียก่อน
(อาจเป็นสวนพรรณไม้ใกล้บ้านท่าน เช่น สวนหลวง ร.9 ) เพื่อดูว่าเมื่อปลูกแล้วจะออกมาเป็นอย่างไร
ทั้งยังสามารถขอคำแนะนำจากทางศูนย์พรรณไม้สำหรับข้อมูลในการดูแล ดินที่ควรใช้ รวมถึงระบบการระบายน้ำ
(ไม่ใช่ดูแค่ในกระถางเพาะที่ร้านค้าเตรียมไว้ขายหรือตามรูปภาพ)
และควรดูสภาพดินและสภาพแวดล้อมของต้นไม้ด้วย