ศิลปะไบเซนไทน์

--------------------------------------------------------------------------------
 ศิลปะโรมาเนสก์ (พ.ศ.1540 - 1740)      

     สถาปัตยกรรมโรมาเนสก์เป็นการก่ออิฐฉาบปูน      มีหลังคาทรงโค้งกากบาท
และมีลักษณะสำคัญ คือ
    1. มีความหนักแน่น ทึบคล้ายป้อมโบราณ
    2. มีโครงสร้างวงโค้งอย่างโรมัน
    3. มีหอสูง  2  หอ หรือมากกว่านั้น
    4. มีช่องเปิด ตาหน้าต่างหรือประตูทำเป็นโครงสร้างวงโค้งวางชิด ๆ กัน
    5. มีหัวคานยื่นออกนอกผนัง เป็นคิ้วตามนอนนอกอาคาร
    6. มีหน้าต่างแบบวงล้อ เป็นรูปวงกลมที่ถูกแบ่งออกเป็นซี่ 
    
          สำหรับงานศิลปกรรมอื่น ๆ  ส่วนมากมักเป็นงานแกะสลักงาช้างขนาดเล็ก ๆ หรือไม่ก็เป็นงานที่เขียนบนหนังสือแบบวิจิตร เรื่องราวของงานศิลปะจะนำมา จากพระคัมภีร์ฉบับเก่าและใหม่   ตำนานโบราณ   ชีวประวัตินักบุญ   รูปเปรียบ เทียบความดีกับความชั่ว หรือลวดลายต่าง ๆ เป็นรูปดอกไม้ และรูปเราขาคณิต
--------------------------------------------------------------------------------

ศิลปะโกธิค (พ.ศ. 1690 - 1940)      
          ศิลปะโกธิคเริ่มต้นจากฝรั่งเศส ปลายพุทธศตวรรษที่ 17 และแพร่หลายไปยัง ประเทศอื่น ๆ และมัลักษณะตามภูมิภาคนั้น ๆ ด้วย ลักษณะสำคัญของสถาปัตย กรรมแบบโกธิค คือ มีผนังเปิดกว้าง มีส่วนสูงเด่นเป็นพิเศษและมีแบบที่ออกมา เป็นลายเส้นอันซับซ้อน     ทุกส่วนล้วนประกอบเข้าด้วยกันเป็นสัญลักษณ์นิยม ทางศาสนา โครงสร้างหลังคาเป็นโค้งแหลม ลักษณะต่าง ๆ    เหล่านี้จะหาดูได้ จากมหาวิหารในฝรั่งเศส   เช่น มหาวิหารเซนต์เดอนิส   มหาวิหารโนยง    มหา วิหารลาออง มหาวิหารอาเมียง  มหาวิหารปารีส เป็นต้น 

           จิตรกรรมสมัยโกธิค มีพื้นที่เขียนภาพบนฝาผนังน้อยลง เพราะสถาปัตยกรรม มีช่องเปิดมาก ดังนั้นจึงมักเน้นไปที่การออกแบบกระจกสีบานหน้าต่าง สำหรับ การเขียนภาพในหนังสือเขียน มักจะแสดงรูปคนที่สะโอดสะอง    ในชุดเสื้อผ้า อาภรณ์ที่พลิ้ว และโค้งไหวอย่างอ่อนช้อย